چای کوهی را می توان یکی از دمنوش های گیاهی با خواص و فواید بالا معرفی کرد که نوشیدن آن می تواند هم برای زنان و هم مردان و حتی کودکان نیز مفید باشد. این چای که در نقاط مختلف ایران با نام های گوناگونی مانند پشمینه، کرکینه، چوپان، کرک خرگوش، آهنی و… نیز شناخته شده می باشد دارای طرز تهیه و طریقه مصرف آسانی می باشد ولی نوشیدن آن می تواند نتایج مثبت ویژه ای به همراه داشته باشد.
ما در این مقاله از کافی مافی سعی داریم پس از یک معرفی کلی در مورد چای کوهی به سراغ آموزش طرز تهیه و طریقه مصرف آن رفته و در پایان خواص و عوارض احتمالی نوشیدن آن را برای شما معرفی خواهیم کرد.
چای کوهی چیست؟
برای پاسخ به این سوال که چای کوهی دقیقاً چه چیزی می باشد لازم است که ما به تمام جوانب این گیاه یک نگاه دقیق داشته و به همین خاطر ما به صورت خلاصه سعی کردیم تمام این موارد را برای شما بازگو کنیم.
تاریخچه و نام گذاری:
همانطور که در ابتدا به آن اشاره کردیم این چای و دمنوش دارای نام های مختلفی می باشد، اما رایج ترین آنها چای کوهی و چای پشمینه می باشد که در بسیاری مناطق رایج می باشد. نام علمی این چای سیدریتیتس (Sideritis) می باشد که در زبان یونانی به معنی آهن می باشد.
گیاه پشمینه در زمان های بسیار قدیم به عنوان یک مرهم اصلی برای زخم به حساب می آمد. به همین خاطر از آن در جنگ ها برای بهبود زخم های ایجاد شده بر اثر اصابت شمشیر، نیزه و سایر سلاح های آهنی استفاده میشد، از این رو به این گیاه نام گیاه آهنی را نسبت دادند.
نام های دیگر این گیاه؛ کلکنه، توکلیجه، پشمکی، لولوپشمکی و… می باشد که ممکن است در منطقه و شهر شما نیز نام خاصی برای آن انتخاب شده باشد.
شکل ظاهری چای کوهی :
این گیاه فوق العاده معمولاً به صورت بوته ای رشد و قابل دسترس می باشد و از لحاظ ظاهری دارای سنبله هایی از گل به رنگ صورتی مایل به بنفش و زرد می باشد که در میان انبوهی از کرک پشمی قرار گرفته است که بسیاری از نام هایی که برای آن انتخاب شده است به خاطر همین کرک و پشم ها می باشد.
چای کوهی جز گیاهانی می باشد که هم از ساقه، هم برگ و هم گل آن برای تهیه دمنوش استفاده شده و گفته می شود گل های آن دارای خواص و فواید بیشتری می باشد. تاکنون 79 ترکیب از اسانس چای کوهی شناسایی شده است.
اصلی ترین محل رشد:
محل اصلی رشد این گیاه در بین سخره ها و کوه ها در ارتفاعات بالا می باشد و خواستگاه اصلی آن در کشور ایران می باشد و در بسیاری از نقاط جهان نام آن را نشنیده‌اند.
چای کوهی در ایران در دامنه کوه های البرز به راحتی رشد می کند و به نوعی رویشگاه اصلی آن در ارتفاعات شهرستان کرج، کوه های چالوس، مازندران و کوهستان های غرب ایران می باشد.
طعم و بوی چای کوهی :
خیلی از ما بسیاری از دمنوش های گیاهی را به خاطر اینکه دارای طعم تلخ و بد مزه ای می باشند اصلا دوست نداریم، اما چای کوهی از گزینه های متفاوتی می باشد که می توان گفت نسبت به بیش از 90 درصد دمنوش ها دارای طعم مناسب تری می باشد و به نوعی خوش مزه می باشد.
از لحاظ طعم و مزه ای می توان این چای را به نوعی با ترکیبی از نعناع، بابونه و لیمو ترش مقایسه کرد و از نظر رایحه و بو نیز این گیاه شبیه به لیموترش می باشد و جز گیاهان با عطر و رایحه بالا به حساب می آید.
چای کوهی از لحاظ ظاهری با چای هوفاریقون بسیار شبیه می باشند و مشاهده می شود که بسیاری از عطاری ها آنها را به اشتباه یکی می دانند، شما می توانید از همین عطر و بو برای شناسایی این گیاه اقدام کنید.
طبع دمنوش پشمینه یا کوهی:
چای کوهی دارای طبیعت و طبع گرم و خشک می باشد و برای کسانی که دارای طبع سردی می باشد یک گزینه ایده آل به حساب می آید.
الان که در حال نوشتن مقاله هستیم فصل پاییز می باشد، این دمنوش گیاهی همچنین می تواند برای فصل های پاییز و زمستان به عنوان یک نوشیدنی یک گزینه فوق العاده به حساب بیاید.
نحوه پرورش:
همانطور که گفتیم محل رشد اصلی و طبیعی چای کوهی در ارتفاعات بالا و میان سخره ها می باشد. اما به خاطر استقبال و محبوبیت این گیاه در بین مردم امروزه آن را درون زمین های کشاورزی نیز پرورش می دهند.
پرورش دهندگان گیاهان دارویی با استفاده از بذر این گیاه توانستند شرایط محیطی ایجاد کنند تا بتوان گیاه پشمینه را در مزارع رشد و پرورش دهند. البته لازم است به این نکته دقت کنیم که امکان رشد این گیاه در تمام نواحی امکان پذیر نیست و شما برای اینکار نیاز به یک آب و هوای معتدل و کوهستانی می باشید.
طرز تهیه چای کوهی در منزل
طریقه مصرف چای کوهی مانند سایر دمنوش های گیاهی کار آسانی می باشد و کافیست که شما این نوشیدنی را دم کنید و بعد نوش حان کنید.
همانطور که قبلاً اشاره کردیم شما می توانید از بخش های مختلف این گیاه؛ ساقه، برگ و گل استفاده کرده، اما بستگی دارد که شما از گیاه تازه چای چوپان یا همان کوهی استفاده می کنید و یا اینکه از خشک شده آن؟
اگر گیاه تازه در اختیار دارید؛ حدود چند سانتی متر از برگ یا ساقه های تازهٔ آن را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در آب جوش قرار دهید و با انداختن یک پارچه تمیز بر روی قوری یا لیوان، اجازه دهید تا جوشانده شما دم بکشد.
اما اگر از چای کوهی خشک استفاده می کنید، یک قاشق مربا خوری از آن را در یک لیوان آب جوش بریزید و خوب هم بزنید؛ سپس یک یک پارچه تمیز یا یک نعلبکی روی آن می گذاریم تا دمنوش ما به مدت ۲۰ دقیقه دم بکشد.
اگر جز افرادی می باشید که دوست دارید دمنوش شما شیرین باشد، بهتر است به جای استفاده از قند و شکر، از عسل های طبیعی برای انجام اینکار استفاده کنید.
خواص و فواید جوشانده کرکینه (چای کوهی)
لازم است بدانید که ما در این مقاله از نام های مختلف این گیاه استفاده کردیم تا شما به طور ناخودآگاه نام آنها را در خاطر بسپارید، مانند سرفصل این بخش.
از آنجایی که خواص و این جوشانده بسیار زیاد می باشد و نمی توان همه موارد را بخواهیم به طور کامل بیان کنیم، ما در اینجا تنها به صورت خلاصه مهمترین موارد را برای شما بیان خواهیم کرد:
- بررسی ها نشان می دهد که چای کوهی می تواند نتایج فوق العاده ای برای مشکلات گوارشی و سلامت معده و روده داشته باشد و در طولانی مدت می تواند به درمان یبوست کمک کند.
- بعد از تحقیقاتی که بر روی موش ها آزمایشگاهی انجام شد مشخص شد که دمنوش پشمینه می تواند باعث رشد بافت های استخوانی شود و به همین خاطر آن را برای کودکان بالای 12 سال توصیه می کنند.
- نوشیدن این چای در مردان باعث افزایش اسپرم ها در آلت تناسلی می شود و به همین خاطر نوشیدن یک یا دو لیوان در طول روز برای آقایان توصیه می شود.
- وجود ترکیبات فنولی در این دمنوش باعث شده که خاصیت ضد التهابی فوق العاده ای در آن پیدا شود و به همین خاطر از آن برای رفع خارش حشرات و زخم های دهانی سفارش می شود.
- طبق تحقیق دانشمندان کشور مجارستان، چای کوهی می تواند سرطان دهانه رحم را در خانم ها درمان کند و خطر ابتلا به آن را به شکل ویژه ای تا 50 درصد کاهش دهد.
- این چای می تواند با باز کردن رگ های خونی برای کاهش وزن مفید باشد.
- اسانس چای کوهی را روی سرطان سینه، رودهٔ بزرگ و ملانومای انسان تاثیرات مثبت ویژه ای داشته و از رشد آنها جلوگیری گرده و به درمان کمک می کند.
- خیلی از ما به خاطر فعالیت های روزانه بالا دچار قلنج می شویم که نوشیدن چای کوهی می تواند آن را به شکل ویژه ای کاهش دهد.
- این جوشانده می تواند به عنوان بازکننده عادت ماهانه برای زنان بسیار مفید باشد.
- این دمنوش گیاهی ضدتشنج و ضدمیگرن بوده و در درمان سرماخوردگی نیز بسیار مؤثر است.
- فشار خون بالا یکی از اختلالات رایج در بین افراد است که چای کوهی مانند چای ترش برای درمان آن نتایج فوق العاده ای دارد. این دمنوش از ترکیباتی تشکیل شده که ویژگی رگ‌گشایی دارد و به همین خاطر برای کاهش فشار خون بسیار مفید است.
خطرات و عوارض منع مصرف
تحقیقات نشان می دهد استفاده از چای کوهی به خودی خود به عنوان یک دمنوش گیاهی فوق العاده هیچ گونه خطراتی ندارد؛ مگر برای افرادی که دچار بیماری ها و شرایط خاص می باشند.
- فراموش نکنید نوشیدنی بیش از اندازه این جوشانده در طول روز (2 فنجان) می تواند تاثیرات منفی و عواضی به همراه داشته باشد.
- این جوشانده می تواند برای زنان باردار خطر سقط جنین را افزایش داده و به همین خاطر اصلا توصیه نمی شود.
- کسانی که فشار خون پایین دارند در مصرف چای کوهی باید دقت کنند.
- توصیه می شود اگر قصد عمل جراحی دارید قبل از 2 هفته مصرف و نوشیدنی این جوشانده را قطع کنید.
- کسانی که دارای طبع گرم می باشند لازم است به خاطر طبیعت گرم و خشک این چای، در مصرف آن کمی دقت بیشتر کنند تا با مشکل همراه نشوند.
- بو کردن این گیاه می تواند برای بعضی از افراد ایجاد حساسیت کرده و با سرفه و آبریزش بینی همراه شود.
ما در این مقاله تلاش کردیم به عنوان یک سایت دمنوش و قهوه هر آنچه که لازم است در مورد چای کوهی و خواص و فواید آن لازم است بدانید را به طور دقیق بیان کرده و طرز تهیه و طریقه مصرف آن را نیز به شما آموزش دهیم، اما باز هم در صورتی که در مورد مطالب و سر فصل های ذکر شده با سوال و یا موضوعی همراه می باشید می توانید آن را در قسمت پیشنهادات با ما در میان قرار دهید.