بسیاری از موادی که ما روزانه مصرف می‌کنیم، حاوی کافئین هستند؛ از قهوه و چایی که می‌نوشیم تا داروهایی که می‌خوریم و حتی شامپوها و تونیک‌های ضد ریزش مو!
گفته می‌شود حدود 90 درصد از مردم جهان، روزانه کافئین را به صورت خوراکی در موادی مثل قهوه، چای، شکلات، کولا، نوشابه‌های انرژی‌زا و … مصرف می‌کنند. اما اساسا کافئین چیست و چرا انقدر طرفدار دارد؟
فروشگاه قهوه کافی مافی
ویژگی‌های فیزیکی کافئین
کافئین (به انگلیسی : caffeine) یک آلکالوئید با منشا گیاهی است. به مواد آلی شیمیایی که در ترکیبات خود نیتروژن داشته باشند، آلکالوئید گفته می‌شود.
کافئین از ترکیب هیدروژن، کربن، نیتروژن و اکسیژن تشکیل می‌شود و شکل خالص آن به صورت یک پودر سفید تلخ‌مزه است. این ماده مشهورترین فعال‌کنند ذهن در دنیا محسوب می‌شود.
در میان منابع طبیعی، قهوه بالاترین میزان کافئین را در خود دارد. همانطور که در مطلب انواع قهوه بیان شد میزان کافئین در انواع مختلف قهوه متفاوت است. مقدار کافئین موجود در یک فنجان قهوه می‌تواند 30 تا 300 میلی گرم باشد، اما به طور متوسط یک فنجان قهوه 90 تا 100 میلی گرم کافئین دارد.
این ماده پر طرفدار چگونه در بدن عمل می‌کند؟
کافئین روی سیستم عصبی بدن انسان اثر می‌گذارد و به همین دلیل به عنوان محبوب‌ترین داروی محرک در سراسر جهان شناخته شده است.
پس از مصرف، به سرعت از معده به جریان خون منتقل می‌شود. از آن جا، به کبد می‌رود و به ترکیباتی متصل می‌شود که می‌توانند بر عملکرد ارگان‌های مختلف بدن تأثیر بگذارند.
با این حال، مهمترین اثر کافئین بر مغز است. کافئین مانع اثرگذاری آدنوزین می‌شود. آدنوزین یک انتقال‌دهنده عصبی است که مغز را آرام می‌کند و باعث می‌شود احساس خستگی کنیم.
سطح آدنوزین در طول روز به تدریج بیشتر می‌شود و ما احساس خواب‌آلودگی می‌کنیم. کافئین با اتصال به گیرنده‌های آدنوزین در مغز، مانع فعالیت آن‌ها می‌شود و سایر ناقلهای عصبی مانند نوراپی‌نفرین و دوپامین را آزاد می‌کند. (منبع)
در نتیجه احساس خستگی کاهش می‌یابد و سطح هوشیاری بالا می‌رود.
برای درک بهتر این موضوع پیشنهاد می‌کنم این ویدئو که توسط تیم ویدوآل آماده شده است را مشاهده کنید.
تحقیقات بسیاری در مورد تاثیر این ماده بر بدن انجام شده است. نتایج این پژوهش‌ها نشان می‌دهد این ماده می‌تواند در کوتاه‌مدت عملکرد مغز را بهبود بخشد، خلق و خو را بهتر کند و زمان واکنش و سطح عملکرد عمومی و چالاکی را بالا ببرد.
این ماده شگفت انگیز می‌تواند 3 تا 11 درصد متابولیسم بدن را افزایش دهد. به همین دلیل است برخی افراد از اثرات ضد چاقی قهوه صحبت می‌کنند. این ماده می‌تواند به طور متوسط سطح عملکرد ورزشی را 11 تا 12 درصد افزایش دهد. (منبع 1 – منبع 2)
همچنین، این ماده می‌تواند باعث افزایش سطح آدرنالین در خون شود. (منبع)
تحریک و هیجانی که این ماده در مغز ایجاد می‌کند، در کنار فواید دیگر و مضرات کمی که دارد، باعث شده است این ماده به عنوان یک داروی محرک قانونی شناخته شود. البته باید در نظر داشته باشید که بعضی از این اثرات کوتاه مدت هستند. اگر هر روز قهوه مینوشید، به مرور از شدت این تاثیرات کاسته خواهد شد.
خرید قهوه اسپرسو
چه خوراکی ها و نوشیدنی هایی کافئین دارند ؟
به طور طبیعی کافئین در برخی دانه‌ها ، آجیل‌ها و برگ بعضی از گیاهان یافت می‌شود .
در زیر مقدار موجود در برخی از نوشیدنی ها را آورده ایم که ممکن است برای تان جالب باشد .(منبع)
- اسپرسو: 240–720 mg
- قهوه دمی: 102–200 mg
- یربا ماته: 65–130 mg
- نوشابه انرژی زا: 50–160 mg
- چای: 40–120 mg
- نوشابه گاز دار: 20–40 mg
- قهوه بدون کافئین: 3–12 mg
- نوشیدنی کوکا: 2–7 mg
- شیرکاکائو: 2–7 mg
بعضی از خوراکیها نیز حاوی کافیین هستند به عنوان مثال 28 گرم شکلات شیری حاوی 1- 15 میلی گرم و یا همین مقدار شکلات تلخ حاوی 5 تا 35 میلی‌گرم کافئین می‌باشد.
حال که با کافئین آشنا شده‌اید ، فکر می‌کنم به خوبی متوجه شده‌اید که چرا قهوه در سراسر جهان بی نهایت طرفدار دارد، درست است که عطر و طعم قهوه حیرت انگیز و مثال زدنی است اما وجود این ماده نشاط آور و پر انرژی مهمترین دلیلی است که قهوه را به محبوب‌ترین نوشیدنی جهان بدل کرده است .
اگر شما تجربه ای یا سوالی در باره این مطلب دارید با ما و سایر کاربران کافی مافی مگ به اشتراک بگذارید.